Φρεζάρισμα - κατεργασία εδάφους με σκαπτικό
Πως γίνεται το φρεζάρισμα και γιατί
Το φρεζάρισμα με σκαπτικό αντικαθιστά το σκάψιμο του εδάφους που γίνεται με εργαλείο χεριού. Θα πρέπει το έδαφος να μην είναι ούτε στεγνό αλλά ούτε και λασπωμένο αλλά σε μια κατάσταση υγρασίας που ονομάζουμε ρώγο του εδάφους. Επίσης θα πρέπει το έδαφος να μην έχει πέτρες και άλλα εμπόδια όπως σωλήνες, καλώδια κ.α. που πιθανά να δημιουργήσουν πρόβλημα στο σκαπτικό ή στην ασφάλεια.
Το φρεζάρισμα γίνεται κυρίως την άνοιξη όταν προετοιμάζουμε το έδαφος για σπορά λαχανικών και λουλουδιών. Επίσης γίνεται όλο τον χρόνο όταν θέλουμε με το φρεζάρισμα να ενσωματώσουμε στο έδαφος λίπασμα ή οργανική ουσία (η οργανική ουσία μπορεί να είναι τύρφη, κοπριά ή η προϊόν κομποστοποίησης). Για την ενσωμάτωση χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε το υλικό που ενσωματώνουμε να αναμιχθεί ομοιόμορφα με το έδαφος τόσο προς την επιφάνεια όσο ως προς το βάθος. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται πάντα πολλαπλά περάσματα. Φρεζάρισμα γίνεται επίσης όταν θέλουμε να κόψουμε και να καταστρέψουμε αγριόχορτα – ζιζάνια κυρίως άνοιξη και καλοκαίρι.
Χρησιμοποιούμε επίσης τα σκαπτικά για να φρεζάρουμε ανάμεσα στις σειρές των φυτών μας για έλεγχο των ζιζανίων, για αερισμό της ρίζας του φυτού και για καλύτερα αποτελέσματα στο πότισμα.
Εάν το έδαφος έχει κλίση, τότε ακολουθούμε κατά μήκος την πορεία της κλίσης εργαζόμενοι με το σκαπτικό ώστε να μη βρισκόμαστε να εργαζόμαστε σε μεγάλο ανήφορο ή κατήφορο. Στο παρακάτω σχήμα προτείνονται 2 εναλλακτικοί τρόποι της διαδρομής με το σκαπτικό πάνω στο έδαφος. Ο τρόπος με τη διασταυρούμενη πορεία, βοηθάει περισσότερο σε δύσκολα εδάφη που θέλουν που θέλουν πολύ κατεργασία ή όταν χρειάζεται να ενσωματώσουμε κάποιο υλικό μέσα στο έδαφος.
Χρήση – αξεσουάρ
Όλα τα σύγχρονα σκαπτικά διαθέτουν οπίσθιο οδηγό βάθους εκσκαφής. Το κατέβασμα του οδηγού βάθους αυξάνει το βάθος εκσκαφής ενώ όταν θέλουμε να κάνουμε γρήγορο πέρασμα χωρίς μεγάλο βάθος πρέπει ο οδηγός του βάθους να είναι ανεβασμένος.
Οι πλευρικοί δίσκοι χρειάζονται για να οριοθετείται η εκσκαμμένη περιοχή ευθύγραμμα. Επίσης προστατεύουν από την πλάγια μετατόπιση που πιθανώς να προκαλέσει ζημιά σε φράχτες, δένδρα κ.λ.π.
Εκτός από τους πλευρικούς δίσκους τα σύγχρονα σκαπτικά δέχονται πάρα πολλά παρελκόμενα – εξαρτήματα όπως αυλακωτήρες, ινιά, τροχούς οι οποίοι τοποθετούνται στον άξονα των μαχαιριών, αεριστήρα γκαζόν, καλλιεργητές, εξαγωγείς πατάτας, τρείλερ κ.α.
Οδηγός επιλογής
ΕΜΒΑΔΟ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΣ: Εάν έχουμε πολύ μικρά παρτέρια τα οποία έχουν μέχρι 20-40m2 και αφράτο χώμα λόγω της ύπαρξης οργανικής ουσίας, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρικά σκαπτικά – υπάρχουν μοντέλα από 300-1300watt. Για παρτέρια 50-250τμ που το χώμα είναι αφράτο και καλλιεργείται συχνά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε βενζινοκίνητα μοντέλα μικρών διαστάσεων με ιπποδυνάμεις 2,5-4,5ΗΡ. Καλό θα είναι τα μοντέλα αυτά να είναι ευέλικτα, το πλάτος των μαχαιριών να είναι 40-55cm και να έχουν δυνατότητα αναδίπλωσης χειρολαβών ώστε να τοποθετούνται εύκολα ακόμα και σε πορτμπαγκάζ ΙΧ αυτοκινήτου. Για 250- 1000τμ επιλέγουμε μεγαλύτερο σκαπτικό με ιπποδυνάμεις από 5 – 6,5ΗΡ και το πλάτος μαχαιριών να είναι 80-90cm.
Σημείωση: το εμβαδόν της επιφάνειας είναι βέβαια το βασικό κριτήριο αλλά έχει μεγάλη σημασία και η κατηγορία του χώματος. Εάν έχουμε «βαρύ» χώμα δηλαδή σκούρο και κολλάει στα εργαλεία καλό θα είναι να προσθέσουμε ποταμίσια άμμο και οργανική ουσία. Με αυτόν τον τρόπο το έδαφος θα καλλιεργείται πιο εύκολα και θα είναι πιο αποδοτικό για τα φυτά.
ΤΡΟΧΟΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ: Ο υποψήφιος αγοραστής θα πρέπει να προσέξει σχετικά με τους βοηθητικούς τροχούς μεταφοράς. Οι βοηθητικοί τροχοί μεταφοράς θα πρέπει να είναι δύο και να βρίσκονται στο οπίσθιο μέρος. Αυτό διευκολύνει την μεταφορά σε μεγάλες αποστάσεις, το ανέβασμα ή κατέβασμα σε σκαλοπάτια και την μεταφορά σε επικλινή εδάφη, ράμπες φόρτωσης κ.λ.π.
ΑΞΕΣΟΥΑΡ: Καλό είναι να έχει το σκαπτικό την δυνατότητα να συνδεθεί με διάφορα εξαρτήματα (αξεσουάρ) ώστε να κάνει και άλλες εργασίες στον κήπο εκτός από το φρεζάρισμα.
Τέλος ο υποψήφιος αγοραστής θα πρέπει να επιλέξει μηχάνημα από επώνυμο κατασκευαστή που αντιπροσωπεύεται επίσημα στην Ελλάδα και να διαθέτει εγχειρίδιο και όρους εγγύησης στα Ελληνικά.
Οι εκτάσεις που είναι πάνω από ένα στρέμμα θεωρούνται ούτως ή άλλως επαγγελματικές καλλιέργειες. Γι’αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μονοαξονικά τρακτέρ με κίνηση στους τροχούς καθώς και αυτόνομη κίνηση της φρέζας η οποία σύρεται όπισθεν με δυναμοδοτικό άξονα. Τα μηχανήματα αυτά έχουν συνήθως ιπποδυνάμεις άνω των 7ΗΡ και τα πιο επαγγελματικά από αυτά έχουν πετρελαιοκινήτηρες.
