Επισπορά χλοοτάπητα σε Ελληνικές συνθήκες
GardenSport
Μηχανήματα Κήπου | Είδη κήπου

Επισπορά χλοοτάπητα σε Ελληνικές συνθήκες

admin
Επισπορά χλοοτάπητα σε Ελληνικές συνθήκες

Η επισπορά είναι μία εξειδικευμένη αλλά και απαραίτητη κηποτεχνική εργασία - ο διεθνής όρος είναι overseeding. Η επισπορά είναι μία πολύ συνηθισμένη πρακτική σε όλες τις χώρες οι οποίες έχουν προχωρημένο επίπεδο στην ποιότητα και την ποσότητα του εγκαταστημένου χλοοτάπητα.

Στην Ελλάδα η επισπορά είναι μία τεχνική που χρησιμοποιείται μάλλον σπάνια αρκετές δε φορές είναι και άγνωστη.

Α) ΠΟΤΕ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ Η ΕΠΙΣΠΟΡΑ

Για τις συνθήκες που επικρατούν στην Ελλάδα η επισπορά χρειάζεται σε γήπεδα ποδοσφαίρου με χλοοτάπητα, γήπεδα γκολφ, σε δημόσια πάρκα και σε μεγάλους επαγγελματικούς χώρους. Είναι δε απαραίτητη στις παρακάτω περιπτώσεις:

1.όταν ο χλοοτάπητας έχει παλιώσει, έχει αρχίσει να αραιώνει και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη συνεχή χρήση. Στην φάση αυτή είναι επόμενο ο χλοοτάπητας να μην αντιδρά θετικά σε άρδευση και λίπανση και στα γυμνά σημεία παρατηρείται αυξημένη συμπίεση που συνδυάζεται με μειωμένη δυνατότητα να απορροφηθεί το νερό της άρδευσης ή των βροχοπτώσεων στα σημεία αυτά.
2.όταν ο χλοοτάπητας αν και νέος ως προς την εγκατάσταση παρουσιάζει τα παραπάνω φαινόμενα. Αυτό μπορεί να συμβαίνει ή λόγω κακής στράγγισης που συνδυάζεται πολλές φορές και με ύπαρξη εδαφικού υποστρώματος μικρής διαπερατότητας σε νερό ή με εκτεταμένες προσβολές λόγω ασθενειών που συνδυάζεται με λάθη στην επιλογή του σπόρου και την συντήρηση.
3.όταν έχουμε εκτεταμένες καθιζήσεις ή οπές στο έδαφος και δεν μπορεί η κατάσταση να βελτιωθεί με την τοπική παρέμβαση.
4.η σταθερά επαναλαμβανόμενη ανά έτος επισπορά η οποία γίνεται στην επιφάνεια ενός θερμόφιλου είδους π.χ. αγριάδα (cynodon dactylon) στην οποία στα πρώτα κρύα του Φθινοπώρου μπορούμε να κάνουμε εφαρμογή ενός χειμερινού είδους για π.χ. lolium ή poa. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα καθ'όλη την χειμερινή περίοδο να έχουμε μία άριστη τουλάχιστον οπτική εικόνα.

Β) ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΛΥΟΝΤΑΙ

1.Bελτιώνεται άμεσα η εμφάνιση του χλοοτάπητα ο οποίος ανταποκρίνεται και στην χρήση αντιδρώντας θετικά και γρήγορα στα προγράμματα άρδευσης και λίπανσης, Τα νέα φυτά είναι πιο δυναμικά από τα παλαιότερα φυτά και το όλο ισοζύγιο λειτουργεί θετικά.
2.Το ριζικό σύστημα των νέων φυτών λειτουργεί καλύτερα και προχωράει σε βάθος διότι εκμεταλλεύεται τους αερισμούς οι οποίοι εφαρμόστηκαν στην φάση της επισποράς. Βαθύ και πυκνό ριζικό σύστημα μειώνει πάντα τις πιθανότητες συμπίεσης του εδάφους.
3.εφόσον εφαρμοστεί σωστά τεχνική με βαθύ αερισμό, το σύνολο του εδάφους βελτιώνει την στράγγισή του διότι έχει αυξηθεί η υδατοπερατότητά του.
4.Τα επίπεδα μέσω της σωστής επισποράς αποκαθίστανται, γεμίζουν οι οπές του εδάφους και συμπληρώνονται τα σημεία στα οποία έχει γίνει καθίζηση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό ειδικά στα γήπεδα ποδοσφαίρου.
5.ο χώρος στον οποίο έγινε επισπορά αποκτά μεγαλύτερη ομοιογένεια χωρίς να έχει πλέον σημεία με κακή στράγγιση και σημεία χωρίς χλοοτάπητα τα οποία απαιτούσαν ειδικούς χειρισμούς συντήρησης. Άρα και η συντήρηση γίνεται πιο εύκολη και πιο αποδοτική.
6.τέλος μια επιτυχημένη επισπορά μας δίδει μειωμένες ανάγκες σε άρδευση - λίπανση διότι η εφαρμογές είναι πλέον πιο αποδοτικές. Δεν υπάρχει πλέον νερό που απορρέει, νερό που εξατμίζεται απευθείας στην ατμόσφαιρα από τα κενά σημεία και φυσικά το σύνολο του λιπάσματος είναι άμεσα εκμεταλλεύσιμο από όλα τα φυτά του νέου και ομοιόμορφου χλοοτάπητα.
Σημείωση: το και 5 και 6 σαφώς δίνουν και θετικότερο οικονομικό αποτέλεσμα από την κατάσταση πρώτης επισποράς.

Γ) ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ

1.Κατ'αρχάς πρέπει να υπάρχει ένας γεωτεχνικός με εμπειρία στα θέματα εγκατάστασης και διαχείρισης χλοοτάπητα.
2.οι καιρικές συνθήκες είναι καθοριστικές και γι'αυτό για τα Ελληνικά δεδομένα οι μήνες Σεπτέμβριος, Οκτώβριος είναι ιδανικοί για χειμερινή επισπορά οι δε μήνες Μάρτιος και Απρίλιος είναι καλοί μήνες για εαρινή επισπορά. Σε ορεινές περιοχές της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας καθώς και παραθαλάσσιες περιοχές με αέρα και δροσερές θερμοκρασίες ο χρόνος της εαρινής επισποράς μπορεί να περιλαμβάνει και τον Μάιο.
3.όπως φαίνεται και παρακάτω τα απαραίτητα μηχανήματα είναι μία ειδική μηχανή επισποράς όχι απλή σπαρτική, αμμοδιανομέας, επιφανειακός αεριστήρας αλλά και ειδικό μηχάνημα για πολύ βαθύ αερισμό για αποκατάσταση της ικανότητας στράγγισης.

Δ) ΣΤΑΔΙΑ ΕΠΙΣΠΟΡΑΣ

1ο στάδιο: γίνεται βαθύ κούρεμα του χλοοτάπητα καθώς και καθαρίζεται το σύνολο της επιφάνειας από σκουπίδια, πέτρες κ.α. Εάν ο υπάρχων χλοοτάπητας επιθυμούμε να παραμείνει και να ενσωματωθεί ένα ύψος κουρέματος που προτείνεται είναι τα 2,5cm. (Εάν υπάρχουν ζιζάνια τα οποία θέλουμε να τα καταπολεμήσουμε χημικά εννοείται ότι ο ψεκασμός προηγείται κάποιες ημέρες από την έναρξη των εργασιών επισποράς.)

2ο στάδιο: Αφού προηγηθεί μία βαριά άρδευση μετά από 12- 24 περίπου ώρες κάνουμε έναν καλό επιφανειακό αερισμό (ξάρισμα) με μηχάνημα το οποίο φέρει μαχαίρια κάθετης κοπής.

3ο στάδιο: Βαθύς αερισμός του εδάφους από μηχάνημα το οποίο είτε εξάγει κύλινδρο εδάφους (καροτιέρα) είτε κάνει μόνο οπές με συμπαγή σγρόμπια με διατομή οπής 12-18mm και βάθη από 15-30cm. Στην ουσία το όριο του βάθους ορίζεται από την έναρξη του στρώματος χαλικιού εφόσον υπάρχει στραγγιστικό σύστημα. Δηλαδή δεν πρέπει οι οπές να φθάσουν στο αρχικό στρώμα χαλικιού. Σχετικά νέα είναι τα μηχανήματα για υπερβαθύ αερισμό που συνδυάζονται με δόνηση και δημιουργία κενού μέσα στο έδαφος. Τα μηχανήματα αυτά κάνουν εντυπωσιακή δουλειά στην αύξηση της στράγγισης και χρησιμοποιούνται όποτε είναι απαραίτητο και όχι μόνο κατά την διαδικασία της επισποράς. Είναι γνωστά με τα εμπορικά ονόματα aeroking ή verti

4ο στάδιο: Εφαρμογή ομοιόμορφης στρώσης με υλικό επισποράς. Ο διεθνής όρος είναι top dressing, μπορεί να το ακούσετε και σαν «καπάκι». Οι διανομείς του υλικού ονομάζονται αμμοδιανομείς και κατανέμουν ομοιόμορφα το μίγμα σε όλη την επιφάνεια επισποράς. Το βασικό μίγμα που κυρίως χρησιμοποιείται είναι καθαρή άμμος ποταμού και περασμένη από κόσκινο καθώς και ψιλοχωματισμένη μαύρη τύρφη τα οποία αναμειγνύονται με σχέση 3:2 ή 2:1 με το ποσοστό της άμμου να είναι μεγαλύτερο. Σε κάθε περίπτωση οι κόκκοι των υλικών του μίγματος δεν πρέπει να είναι μεγαλύτεροι των 3mm. Σε άλλες χώρες χρησιμοποιούνται στο μίγμα και άλλα οργανικά υλικά όπως τριμμένη φλούδα δένδρων κ.α.. Παρασκευάζονται δε και πωλούνται έτοιμα μίγματα για top dressing. Το συνιστώμενο πάχος για τα Ελληνικά και Ευρωπαϊκά δεδομένα είναι 3-5mm. Η Αμερικάνικη πρακτική συνήθως μας συνιστά διπλάσια ποσότητα. Η εφαρμογή του υλικού εάν έχουν δημιουργηθεί οπές από την εφαρμογή μηχανήματος που κάνει εξαγωγή κυλίνδρων (καροτιέρα) εννοείται ότι γεμίζουν με το καινούργιο υλικό.

5ο στάδιο: εκτέλεση σποράς. Όπως αναφέραμε και πιο πάνω είναι απαραίτητη η χρήση μιας καλής μηχανής επισποράς. Η μηχανή αυτή δεν πρέπει να είναι μια απλή σπαρτική αλλά πρέπει να κάνει συγχρόνως τρεις εργασίες: Α) να κάνει τομές στο έδαφος Β) να τοποθετεί τον σπόρο και Γ) να θάβει τον σπόρο και να αποκαθιστά την τελική επιφάνεια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι απαραίτητες είναι και οι προσεκτικές δοκιμές για την ποσότητα του σπόρου. Για τα Ελληνικά δεδομένα εάν διατηρούμε τον παλιό χλοοτάπητα ο οποίος έχει μια ανεκτή πυκνότητα και εφόσον το κύριο είδους στο μίγμα μας είναι η Festuca Arundinacea τα 25gr ανά τετραγωνικό είναι μία καλή κατεύθυνση. Φυσικά η ποσότητα μπορεί να μειωθεί ή να αυξηθεί ανάλογα των συνθηκών και του είδους του σπόρου.

6ο στάδιο: δεύτερη εφαρμογή στρώσης με υλικό επισποράς top dressing. Η φάση αυτή μπορεί να παραληφθεί εάν ο σπόρος έχει καλυφθεί και αν τα επίπεδα έχουν αποκατασταθεί πλήρως. Σίγουρα δεν κάνει κακό αλλά για τα Ελληνικά δεδομένα τα κοστολόγια των εργασιών είναι καθοριστικά.

7ο στάδιο: τελικές εργασίες. Λίπανση, εφαρμογή εντομοκτόνου για την προστασία του σπόρου και ελαφρύ κυλίνδρισμα εάν κριθεί απαραίτητο. Σχετικά με την λίπανση για να αποφευχθεί το ξεχωριστό πέρασμα με λιπασματοδιανομέα μπορεί να ενσωματωθεί το απαραίτητο λίπασμα στο υλικό επισποράς και να εφαρμοστεί ή στο 4ο ή στο 6ο στάδιο. Αρχίζουμε αμέσως αρδεύσεις μετά το 7ο στάδιο, οι αρδεύσεις πρέπει να είναι προσεκτικές και συνεχείς όπως όταν θέλουμε να φυτρώσει ένας νέος χλοοτάπητας. Κατά την φάση της άρδευσης δεν πρέπει να υπάρχουν ούτε σημεία που συγκεντρώνεται νερό ούτε σημεία που μένουν στεγνά για ώρα.

8ο στάδιο: αρχική συντήρηση. Εφόσον βλαστήσει η επισπορά πρέπει να κάνουμε γρήγορα το πρώτο κούρεμα. Όσο νωρίτερα γίνει το πρώτο κούρεμα τόσο νωρίτερα θα εγκατασταθεί και θα αδελφώσει ο νέος χλοοτάπητας. Επειδή είναι δύσκολο ακόμα και αν έχουμε καλό χλοοκοπτικό τρακτέρ και με καινούργια μαχαίρια να κουρέψουμε ένα νεοφυτρωμένο χλοοτάπητα αν δεν φτάσει τα 5-6cm ύψος συστήνουμε την εξής τεχνική. Όταν το ύψος του νεοφυτρωμένου φυτού φθάσει στα 2,5cm μπορούμε να κάνουμε τοπική χλοοκοπή χρησιμοποιώντας θαμνοκοπτικό χεριού (μεσινέζα). Στην εφαρμογή αυτή χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή με έμπειρο χειριστή που έχει σταθερό χέρι διότι αν η μεσινέζα ακουμπά στο έδαφος τότε υπάρχει πιθανότητα να καταστραφεί και να μην αναβλαστήσει το νέο φυτό. Να μην ξεχνάμε ότι για τα νέα φυτά αλλά και για τα παλαιότερα απαγορεύεται η κοπή κάτω του 1/3 του συνολικού ύψους του στελέχους του φυτού διότι τα φυτά σοκάρονται. Στα πρώτα τρία κουρέματα για να βοηθήσουμε την γρήγορη ανάπτυξη θα πρέπει να εφαρμόζουμε αζωτούχες λιπάνσεις της μορφής 25-3-4 + ιχνοστοιχεία με δόσεις 12-18 kg/στρέμμα ανά εφαρμογή. Επίσης στην φάση του δεύτερου ή τρίτου κουρέματος πρέπει να κάνουμε ένα κυλίνδρισμα με το έδαφος ελαφρώς υγρό όχι βέβαια λασπωμένο. Μετά από αυτές τις πρώτες φροντίδες μπορούμε να συντηρούμε τον ενιαίο χλοοτάπητα νέο και παλιό εφαρμόζοντας τις πάγιες εργασίες συντήρησης.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η εμπειρία μας από την εφαρμογή επισποράς είναι πολύ θετική και πιστεύουμε ότι είναι μία τεχνική που πρέπει να γενικευθεί και να μην εφαρμόζεται μόνο σε κάποια γήπεδα ποδοσφαίρου, όταν τυχαίνει να υπάρχει έμπειρος κατασκευαστής και διαθέσιμα μηχανήματα

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η επισπορά αν γίνει ολοκληρωμένα δεν είναι μία διαδικασία που απλώς δημιουργεί πιο πυκνό και καλύτερο στην όψη χλοοτάπητα. Είναι μία εφαρμογή η οποία βελτιώνει ακόμα και επιλύει προβλήματα όπως η αντοχή στην χρήση, η κακή στράγγιση και μείωση του κόστους συντήρησης

Οι συνάδελφοι γεωτεχνικοί που ασχολούνται με την κατασκευή χλοοτάπητα θα πρέπει να κατανοήσουν το πόσο σημαντικό είναι η χρησιμοποίηση ειδικών μηχανημάτων στην κηποτεχνία ώστε να έχουμε καλό αποτέλεσμα και μειωμένο εργατικό κόστος. Οι υπεύθυνοι των Δήμων, των Αθλητικών Σωματείων αλλά και των μεγάλων επαγγελματικών χώρων όπως ξενοδοχεία κ.α. πρέπει να ενημερωθούν για τα θετικά αποτελέσματα της επισποράς.
Τέλος όσοι συνάδελφοι ασχολούνται με την παραγωγή και την τοποθέτηση έτοιμου χλοοτάπητα sod δεν πρέπει να δουν την επισπορά σαν ανταγωνιστική τεχνική διότι είναι τελείως διαφορετικό πράγμα από την εφαρμογή του έτοιμου χλοοτάπητα ο οποίος έτσι και αλλιώς θα χρειαστεί σε τμηματικές εφαρμογές ή όταν έχουμε συνολική ανακατασκευή υποδομών και επιφάνειας

Είμαστε στην διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου ο οποίος μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μας για ανταλλαγή απόψεων.

 

Κρουστάλλης Νίκος
Καθηγητής Εφαρμογών
Τμήματος Γεωρ. Μηχ. & Αρδεύσεων του
Τ.Ε.Ι. Λάρισας

Share this post: 

Διαβάστε Επίσης

26 Ιαν 2017

 Τα μηχανήματα που πραγματοποιούν τον κλαδοτεμαχισμό ονομάζονται κλαδοτεμαχιστές αλλά θα τα δούμε να αναφέρονται και σαν κλαδοθρυμματιστές ή βιοθρυμματιστές. Ο διεθνής όρος είναι «wood chippers...

Σύγχρονη μέθοδος διαχείρισης αγριόχορτων σε οπωρώνες και τα πλεονεκτήματά της
08 Ιαν 2015

Μέχρι τώρα για τους μικρούς και μεσαίους οπωρώνες ή αμπελώνες όταν δεν χρησιμοποιούσαμε ζιζανιοκτόνα η λύση ήταν η χρήση θαμνοκοπτικών πλάτης – μεσινέζας ή η χρησιμοποίηση γεωργικών τρακτέρ με αναρτώμενο...

02 Μάιος 2012

Πως γίνεται το φρεζάρισμα και γιατί

Θερμοκήπια για τον ερασιτέχνη - οικιακή χρήση
01 Οκτ 2011

 Απολαυστε οικονομικά και εύκολα τα δικά σας λαχανικά και λουλούδια για όλο τον χρόνο

Κομποστοποίηση
15 Νοε 2010

Τι είναι η Κομποστοποίηση;

Γραμμοχάραξη Γηπέδων
30 Ιουλ 2010

Γενικές Οδηγίες

Η αρχική γραμμοχάραξη καλό είναι να γίνεται από έναν τοπογράφο. Εάν δεν υπάρχει τοπογράφος και υπάρχει ένα όργανο τοπογραφίας (χωροβάτης) εύκολα μπορ...

Κοπή Χλοοτάπητα
30 Ιουλ 2010

1. Συχνότητα κουρέματος

Η συχνότητα κουρέματος εξαρτάται από το είδος του χλοοτάπητα που έχουμε εγκατεστημένο την εποχή καθώς και τον τρόπο χλοοκοπής.

Αερισμός Χλοοτάπητα
30 Ιουλ 2010

Οι ασχολούμενοι με την κατασκευή και τη συντήρηση χλοοταπήτων γνωρίζουν βέβαια κάποια πράγματα για τον αερισμό του χλοοτάπητα. Άλλοι από αυτούς περισσότερα άλλοι λιγότερα, εξαρτάται από την εμπειρία τους...

Οδηγίες Συντήρησης Συνθετικού Χλοοτάπητα
30 Ιουλ 2010

Οι ανάγκες για εργασίες συντήρησης σε ένα συνθετικό χλοοτάπητα προέρχονται από την κατάσταση η οποία δημιουργείται μετά την χρήση. Η κατάσταση αυτή αφορά την

Συντήρηση Γηπέδων Ποδοσφαίρου
30 Ιουλ 2010

Οι οδηγίες αυτές είναι συνοπτικές και αφορούν ποδοσφαιρικά γήπεδα με χλοοτάπητα που έχουν τις στοιχειώδες υποδομές, όπως στραγγιστικό σύστημα και σύστημα αυτόματου ποτίσματος. Οι οδηγίες αυτές δεν έχουν...

ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΕΣ

ETESIA TEXAS Seco Group SEMBDNER Vari Laski Jo Beau Garmach